| Oorspronkelijk Latijn |
| Odi et amo. Quare id faciam, fortasse requiris. Nescio, sed fieri sentio et excrucior. |
| Vertaling door F. A. Petrovsky. |
| Ik haat haar en hou van haar. Waarom, zult u zich afvragen. Ik ken mezelf niet, maar ik voel me zo, en ik kwijn weg. |
"Odi et amo"
(Latijn voor "Ik haat en heb lief"),
Catullus 85, Catvlli Carmen LXXXV
- is een beroemd couplet van de oude Romeinse dichter Catullus. Het gedicht is een elegisch distichon van 14 woorden. Het artistieke emotionele effect van het gedicht wordt bereikt door twee polaire gevoelens - haat en liefde - tegenover elkaar te stellen.
Vaak, als een gevleugelde Latijnse uitdrukking, wordt het in verkorte vorm weergegeven: de eerste en de laatste woorden: "Odi et amo. Excrucior".
- "Gehaat en geliefd. Uitgeput."
Karakterisering
Gezien de overeenkomsten met sommige andere gedichten van Catullus, wordt gedacht dat deze regels verwijzen naar zijn geliefde Lesbia. Bijvoorbeeld, het uiteindelijke beeld (excrucior).
echo's met
"Varieer mijn vierkant naar mijn vriendin..."
Het beroemde spel met de werkwoordsvormen waarin vraag en antwoord worden gecombineerd, kan niet nauwkeurig worden vertaald: "...u zult vragen waarom ik het doe! Ik weet het niet, maar wat ik doe, ik voel..." In de Griekse poëzie verschijnt het basisbeeld van dit couplet voor het eerst in Anacreonte (fr. 79: "Ik hou van je en ik hou niet van je, / En ik ga tekeer en ik ga niet tekeer...")
Het wordt dan een onderwerp voor filosofen (
"Overmatige liefde, zegt Theophrastus, is vaak de oorzaak van haat".
Plutarch, "Cato de Oudere", 37) en uit de Griekse komedie komt Terence ("De Eunuch", 72:
"zowel misselijkheid als liefdesverdriet."
)[1].
"Het contrast van de twee zintuigen dient als onderwerp van het epigram, dat geacht wordt verbazingwekkende, verbijsterende en verrukkelijke dingen te beschrijven. Maar het gaat niet alleen om gevoelens - voor een Romein betekenden de werkwoorden "haat" en "liefde" vooral een actieve uiting van zowel vijandschap als begeerte. Dergelijke handelingen omvatten ook uitspraken: Catullus' godslastering tegen Lesbia was niet alleen een beschrijving van haat, maar een daad van vijandschap; het kusgedicht was niet alleen een beschrijving van verlangen, maar de eigenlijke daad van eisen of smeken. Deze daden zijn juist kenmerkend voor een vrij man - alleen hij kan vijandschap en begeerte openlijk uiten. Maar als een naamloze gesprekspartner vraagt: "Waarom doe je dit?" - in het antwoord wordt het actieve werkwoord vervangen door het passieve werkwoord (in plaats van 'doen' wordt het 'doen'), en de vrije man bevindt zich in de positie van een slaaf (in plaats van 'haten en liefhebben' wordt het 'marteling verdragen')"[2].
Laten we ons concentreren op de betekenis van het werkwoord excrucior
(1.sg.ind.praes.pass) "Ik lijd" (passieve stem), kunnen we zien dat de wortel ervan het Latijnse woord is
crux
(f.) - niet alleen een kruis (het instrument van de kruisiging), maar ook een martelwerktuig in de vorm (T of +), dat het lichaam in alle richtingen uitrekt. De uiteindelijke betekenis is echt "ik lijd", maar de reden daarvoor is dat "mijn lichaam in alle richtingen wordt uitgerekt". Catullus gebruikt het beeld van de kruisiging ook in gedicht 99, gericht aan zijn geliefde Juventus; hij vermeldt het ook in vers 76, 10 (ook gericht aan Lesbia).
Zinnen voor tatoeëren - citaten in het Latijn
Zinnen voor Tattoo met vertaling - een verzameling van citaten van grote mannen en gevleugelde uitdrukkingen die zeer geschikt zijn om te tatoeëren.
Odi et amo. Haat en liefde.
Carpe diem. Vang de dag. (Gewoonlijk vertaald als "grijp het moment", maar "grijp de dag" - is een meer accurate vertaling.
Castigo te non quod odio habeam, sed quod amem. Ik straf je niet omdat ik je haat, maar omdat ik van je hou. Certum voto pete finem. Stel jezelf alleen duidelijke doelen (d.w.z. haalbare doelen).
Cogitationes poenam nemo patitur. Niemand wordt gestraft voor denken. (Een van de bepalingen van het Romeinse recht (de Digesten).
Cogito, ergo sum. Ik denk, daarom besta ik. (Standpunt, op basis waarvan de Franse filosoof en wiskundige Descartes een filosofisch systeem trachtte op te bouwen, vrij van elementen van geloof, en geheel gebaseerd op de activiteit van de rede. René Descartes, "Elementen van de Filosofie", I, 7, 9.)
Conscientia mille testes. Conscientia is duizend getuigen. (Latijns gezegde).
Dolus an virtus quis in hoste requirat? Wie kan sluwheid van dapperheid onderscheiden als hij met een vijand te maken heeft? (Vergilius, Aeneis, II, 390).
Ducunt volentem fata, nolentem trahunt. Hij die wil gaan, leidt het lot, hij die niet wil gaan, wordt meegesleept. (Een gezegde van Cleanthes, vertaald in het Latijn door Seneca.)
Esse oportet ut vivas, non vivere ut edas. Je moet eten om te leven, niet leven om te eten. (Een middeleeuwse spreuk die een parafrase is van het oude gezegde van Quintilianus: "Ik eet om te leven, niet leef om te eten" en Socrates: "Anderen leven om te eten, maar ik eet om te leven"). Hoc est vivere bis, vita posse priore frui. Kunnen genieten van een geleefd leven is twee keer leven. (Marcial, Epigrammen)
Ignoscito saepe alteri, nunquam tibi. Zeg vaak vaarwel tegen anderen, nooit tegen jezelf. (Publius, Zinnen)
Homo homini lupus est. Man tot man is een wolf. (Plautus, "Ezels")
Consultor homini tempus utilissimus. Tijd is de nuttigste raadgever voor de mens.
Corrige praeteritum, praesens rege, cerne futurum. Corrigeer het verleden, leid het heden, denk aan de toekomst.
Cui ridet Fortuna, eum ignorat Femida. Naar wie Fortuna lacht, negeert Themis. Damant, quod non intelegunt. Veroordeeld omdat ze het niet begrijpen.
De gustibus non disputandum est. Over smaak valt niet te twisten. (Het Russische equivalent van de uitdrukking "Er is geen verschil in smaak of kleur").
"Alis volat propriis" - ze heeft vleugels.
Descensus averno facilis est. De weg naar de hel is makkelijk.
Deus ipse se fecit. God schiep zichzelf.
Divide et impera. Verdeel en heers. (Latijnse formulering van het principe van imperialistische politiek)
Dum spiro, spero! Zolang ik adem, hoop ik!
Dum spiro, amo atque credo. Zolang ik adem, heb ik lief en geloof ik. Educa te ipsum! Onderwijs jezelf!
Esse quam videri. Te zijn, niet te lijken.
Ex nihilo nihil fit. Niets komt uit het niets.
Ex malis eligere minima. Van alle kwaden, kies het minste.
Ex ungue leonem. Je herkent een leeuw aan zijn klauwen.
Ex ungua leonem cognoscimus, ex auribus asinum. Een leeuw herken je aan zijn klauwen en een ezel aan zijn oren.
Experientia est optima magistra. Ervaring is de beste leermeester.
Facta sunt potentiora verbis. Daden zijn sterker dan woorden.
Factum est factam. Wat gedaan is, is gedaan (een feit is een feit). Fama clamosa. Beruchte roem.
Fama volat. De aarde is vol geruchten.
Feci quod potui, faciant meliora potentes. Ik heb mijn best gedaan, hij die het kan, laat hem het beter doen. (Een parafrase van de formule die Romeinse consuls gebruikten om hun verslagrede af te sluiten wanneer zij de macht overdroegen aan hun opvolger).
Felix, qui quod amat, defendere fortiter audet. Gelukkig is hij die moedig datgene onder zijn bescherming neemt wat hij liefheeft.
Feminae naturam regere desperare est otium. Als je denkt aan het vernederen van het humeur van een vrouw, zeg dan maar dag tegen de vrede!
Festina lente. Haast je langzaam.
Suum cuique - ieder zijn meug.
Fidelis et forfis. Trouw en moedig.
Finis vitae, sed non amoris. Het leven eindigt, maar de liefde niet.
Fortes fortuna adjuvat. Het geluk helpt de dapperen.
Fortunam citius reperis, quam retineas. Geluk is gemakkelijker te vinden dan te behouden.
Fortunam suam quisque parat. Men vindt zijn eigen lot.
Fructus temporum. De vrucht van de tijd.
Gaudeamus igitur. Dus laten we ons amuseren. Gloria victoribus. Glorie aan de overwinnaars.
Gutta cavat lapidem. Een druppel slijpt een steen.
Homines, dum docent, discunt. Hominis est errare.
Hominis est errare. Het is inherent aan de mens om te dwalen.
Homines quo plura habent, eo cupiunt ampliora. Hoe meer mensen hebben, hoe meer ze willen hebben.
Homo hominis amicus est. De mens is een vriend voor de mens.
Homo sum et nihil humani a me alienum puto. Ik ben een mens en niets wat menselijk is, is mij vreemd.
Igne natura renovatur integra. Vuur vernieuwt de hele natuur.
Imago animi vultus est. Het gezicht is de spiegel van de ziel.
Imperare sibi maximum imperium est. Over jezelf heersen is de grootste kracht.
In aeternum. Voor altijd, voor altijd.
In Daemon Deus! In Daemon Deus! In tempo. In vrede, in rust.
Incedo per ignes. Ik marcheer in het midden van vuur.
In me omnis spes mihi est. Al mijn hoop is in mezelf.
In memoriam. In memoriam .
In vino veritas. De waarheid zit in de wijn. (Cf. Plinius de Oudere: "Het is algemeen aanvaard om waarachtigheid aan schuld toe te schrijven.")
In vino veritas, in aqua sanitas. Waarheid in wijn, in water gezondheid.
In venere semper certat dolor et gaudium. In de liefde wedijveren pijn en vreugde altijd.
Ira initium insaniae est. Woede is het begin van waanzin.
Jucundissimus est amari, sed non minus amare. Het is zeer aangenaam om bemind te worden, maar niet minder aangenaam om van zichzelf te houden.
Leve fit, quod bene fertur onus. De last wordt licht als men hem met overgave draagt. (Ovidius, 'Liefdes Elegie')
Lupus non mordet lupum. De wolf zal de wolf niet bijten.
Manus manum lavat. Een hand wast een hand. (Een voorlopige uitdrukking die teruggaat tot de Griekse komediograaf Epicharmus.)
Mea vita et anima es. Gij zijt mijn leven en ziel.
Melius est nomen bonum quam magnae divitiae. Een goede naam is beter dan grote rijkdom.
Meliora spero. Ik hoop op het beste.
Mens sana in corpore sano. Een gezonde geest in een gezond lichaam.
Memento mori. Denk aan de dood. (Een groet die de Trappisten monniken uitwisselen als ze elkaar ontmoeten. Het wordt zowel gebruikt als een herinnering aan de onvermijdelijkheid van de dood als in de figuurlijke betekenis van dreigend gevaar).
In cultuur
- Marcial schreef een parodie gedicht:
Non amo te, Sabidi, / nec possum dicere - quare; Hoc tantum possum / dicere: non amo te. Oh, ik hou niet van je, / Sabidi! Waarom? Ik weet het niet. Ik weet maar één ding: / oh, ik hou niet van je!
- Valery Bryusov schreef een lang gedicht met dezelfde naam, waarin hij improviseerde op het thema van Catullus.
- Drie weinig bekende films met dezelfde naam, een Italiaanse film (1998), een Duitse korte film (2007) en een Canadese serie "Odi et Amo: Van Liefde en Haat.
(2005). - Carl Orff zette het op muziek in zijn cantate "Catulli Carmina".
- Hedendaagse componist werkzaam in het genre van de klassieke muziek: Carson P. Cooman, 'Odi et amo', op. 120 no. 2 (1999), uit Twee Catullusliederen, nr. 2.
- Petersburg Muziek Groep "Odi et amo"
, работающая в жанре Progressive Rock. Проект Кирилла Голянского. - Петербургский композитор Н. Драницын написал смешанный хор соло сопрано и тенора на эти стихи.
Elizaveta - odi et amo (akoestisch) | Текст песни и Перевод на русский
- Тексты песен
- Elizaveta
- odi et amo (akoestisch)
Je zei me dat je van me hield En kuste me op straat Ik voelde je armen om me heen Als grond onder mijn voeten
Je beloofde me voor altijd Dat zou ik niet hoeven te vragen Je gedichten waren zo slim Ik zag nooit je masker
Je gaf jezelf zo vrij dat ik niet eens kon zien dat jij het niet was, die naar me teruglachte
Odi et amo, odi et amo Meus carus hostilis
Ik ben niet bang voor de duisternis die door de straten van de stad loopt Verraad is het enige dat me op mijn knieën brengt Ik dacht dat je een engel was Mijn redding uit deze hel Maar de duivel was een acteur Die zijn rol te goed speelde
Je verdween in de schaduw en plotseling wist ik dat ik mijn leven zou geven om bij jou te zijn
Odi et amo, odi et amo Meus carus hostilis Odi et amo, Odi et amo Ego exuro vobis
Ik wil het niet aan het lot overlaten. Liefde is slechts een andere kant van haat. Het stroomt door mijn aderen. Het brandt me van binnenuit. De lijn tussen minnaar en vijand is dun geworden.
Te laat voor deze zondaar om gered te worden Je hart is het mysterie waar ik naar hunker Je duwt me te ver Je hebt me op mijn knieën gebracht Wanneer pijn het plezier wordt En marteling aanvoelt als gelukzaligheid
Odi et amo, odi et amo Meus carus hostilis Odi et amo, Odi et amo Ego exuro vobis.
Je zei dat je van me hield, en kuste me in het zicht. Jouw omhelzing voelde als vaste grond onder mijn voeten.
Je beloofde me de eeuwigheid, ik hoefde er niet om te vragen. Je verzen waren zo kunstig, ik wist niet dat het je masker was.
Je gaf je hart zo vrij, dat ik niet eens merkte dat jij niet naar me lachte.
Haat en liefde, haat en liefde, Mijn geliefde vijand.
Ik ben niet bang voor de duisternis die door de straten van de stad loopt. Verraad is het enige dat me op mijn knieën brengt. Ik dacht dat je een engel was, mijn redding uit deze hel. Maar de duivel was een acteur die zijn rol te goed speelde
Je verdween in de schemering en ik besefte opeens dat ik m'n leven zou geven om bij jou te zijn.
Haat en liefde, haat en liefde, mijn geliefde vijand. Haat en liefde, haat en liefde, ik brand voor je.
Ik ben niet van plan om het allemaal aan het lot over te laten. Liefde is gewoon de andere kant van haat. Het stroomt door mijn aderen het brandt me van binnen De lijn tussen minnaar en vijand is zo dun geworden
Deze zondaar kan niet langer gered worden, 1 Uw hart is het mysterie waar ik naar verlangd heb. Je hebt me te ver gebracht, Je hebt me op mijn knieën gebracht, Wanneer pijn plezier wordt, En kwelling gelukzaligheid wordt.
Haat en liefde, haat en liefde, Mijn geliefde vijand. Haat en liefde, haat en liefde, ik brand voor je.
Meer Elizaveta
Populair nu
- Fucker - Toen ik 12 jaar oud was
- Tokyo Gul - Opening origineel
- Oxxymiron - Versus Battle 3 (feat. Johnyboy)
- Larin - Kolya hater
- Sergei Esenin - De wind waait uit het zuiden en de maan is op
- Oxxymiron - Shit. Eikel. Penis. Dick.
- Sergei Mavrodi - Wee is geen moeite
- Anthem ϟϟ - SS Luftwaffe
- NKNKT - Nagalim
- Arthur Pirozhkov - Paradise
- En steen van het dak van het huis
- Chatsky's monoloog - "En wie zijn de rechters?" (uittreksel)
- (Tokyo Ghoul - Uit de anime Tokyo Ghoul
- Tokyo Ghoul - Unravel [Tokyo Ghoul]
- Hlebotki - Screensaver
Uittreksel van Odi et amo
"Waar is het, deze hoge hemel die ik tot nu toe niet gekend heb en nu gezien heb?" was zijn eerste gedachte. "En het lijden ervan kende ik ook niet," dacht hij. - Ja, ik wist niets, niets tot nu toe. Maar waar ben ik?" Hij begon te luisteren en hoorde het geluid van naderende stampende paarden en het geluid van stemmen die Frans spraken. Hij opende zijn ogen. Boven hem was weer diezelfde hoge hemel met nog hoger drijvende wolken, waardoorheen de blauwe oneindigheid te zien was. Hij draaide zijn hoofd niet om en zag de mannen niet die, door het geluid van hoeven en stemmen, op hem waren afgekomen en halt hielden. De beredenen naderden Napoleon, vergezeld door twee helpers. Bonaparte, die op het slagveld rondreed, gaf zijn laatste bevelen voor de versterking van de batterijen van de dam van Augusta en keek naar de doden en gewonden die op het slagveld waren achtergebleven. - De beaux hommes! [Knap!] zei Napoleon, kijkend naar de gesneuvelde Russische grenadier, die met zijn gezicht in de grond gedrukt, het achterhoofd zwartgeblakerd, op zijn buik lag, met één arm al verstijfd. - Les munitions des pieces de position sont epuisees, sire! [Geen batterijbeschietingen meer, majesteit!]" zei op dat moment de adjudant die van de batterijen was gekomen die op Augest vuurden. - Faites avancer celles de la réserve, zei Napoleon, en na een paar passen weggereden te zijn stopte hij bij prins Andrei die op zijn rug lag met het vaandel naast zich neergeworpen (het vaandel was al door de Fransen als trofee meegenomen). - Voila une belle mort," zei Napoleon, terwijl hij Bolkonsky aankeek. Prins Andrei besefte dat dit over hem werd gezegd, en dat Napoleon het zei. Hij had de sire horen roepen wie die woorden zei. Maar hij hoorde die woorden zoals hij een vlieg zou horen zoemen. Niet alleen was hij niet in hen geïnteresseerd, maar hij merkte ze ook niet op, en vergat ze onmiddellijk. Zijn hoofd brandde, hij had het gevoel dat hij bloedde, en hij zag een verre, hoge en eeuwige hemel boven zich. Hij wist dat Napoleon zijn held was, maar op dat moment leek Napoleon hem zo'n kleine, onbeduidende man in vergelijking met wat er zich nu afspeelde tussen zijn ziel en die hoge, eindeloze hemel met de wolken die er overheen trokken. Het kon hem op dit ogenblik niet schelen wie er boven hem stond, wat ze ook over hem mochten zeggen; hij was alleen maar blij dat er mensen boven hem stonden, en hij wenste dat zij hem zouden helpen en hem terug zouden leiden naar het leven dat hem zo mooi had geleken, omdat hij het nu zo anders begreep. Hij verzamelde al zijn kracht om te bewegen en wat geluid te maken. Hij bewoog zijn been zwakjes en slaakte een jammerlijke, zwakke, pijnlijke kreun. - Ah! Hij leeft," zei Napoleon. - Laat die jongeman opstaan, ce jeune homme, en breng hem naar de verbandplaats! Na dit gezegd te hebben, reed Napoleon verder om maarschalk Lahn te ontmoeten, die, zijn hoed afnemend, glimlachend en hem gelukwensend met zijn overwinning, de keizer naderde. Prins Andrei herinnerde zich verder niets meer: hij viel flauw van de verschrikkelijke pijn van het op een brancard gelegd worden, de schokken tijdens de reis en de verwondingen in de verbandplaats. Hij werd pas aan het eind van de dag wakker, toen hij naar het ziekenhuis werd gedragen, samen met andere Russische gewonden en gevangen officieren. Op deze reis voelde hij zich wat frisser, en was hij in staat om rond te kijken en zelfs te spreken. De eerste woorden die hij hoorde toen hij wakker werd, waren die van een Franse escorteofficier, die haastig zei: "We moeten hier stoppen; de Keizer komt zo dadelijk langs; hij zal het genoegen hebben deze gevangen genomen heren te zien. - Er zijn nu zoveel gevangenen, bijna het hele Russische leger, dat hij er waarschijnlijk genoeg van krijgt," zei een andere officier. - 'Nou, hoe dan ook! Deze, zegt men, is de commandant van alle wachten van keizer Alexander," zei de eerste, wijzend op een gewonde Russische officier in een wit uniform van de cavaleriewacht. Bolkonskij herkende prins Repnin, die hij in Sint-Petersburg licht had ontmoet. Naast hem stond een andere, 19 jaar oud, ook een gewonde Cavalerie officier. Bonaparte, die aangaloppeerde, stopte zijn paard. - Wie is de oudere? - zei hij toen hij de gevangenen zag. De kolonel, prins Repnin, is benoemd. - Bent u de commandant van keizer Alexander's Horse Guards Regiment? - vroeg Napoleon. - Ik was commandant van een eskader, - antwoordde Repnin. - Uw regiment heeft eerlijk zijn plicht gedaan, - zei Napoleon. - De lof van een groot commandant is de beste beloning voor een soldaat, - zei Repnin. - "Met genoegen geef ik het u," zei Napoleon. - Wie is die jongeman naast je? Prins Repnin benoemde Luitenant Sukhtelen. Terwijl hij hem aankeek, zei Napoleon, glimlachend: - II est venu bien jeune se frotter a nous. [II est venu bien jeune se frotter a nous.]
